“Super eng! Ik ZIE regelmatig alles heel klein worden”

Af en toe zie ik mensen met een wel heel bijzonder klachtenbeeld. Neem Pleun. Ze klaagde dat ze met perioden alles heel klein zag worden. Ze vond het super eng, werd er onzeker van en dan was het net of alles langs haar heen ging. Het was bijzonder vermoeiend. Het deed zich voor rondom proefwerkweken, dus tijden dat ze flink moest blokken voor school. Het kwam opzetten en kon dan een half uur of soms langer aanhouden, maar ging dan plotseling weer over. De moeder van Pleun nam haar klacht zeer serieus en besloot de huisarts, de oogarts en de psycholoog te raadplegen. Er werd ook nog een hersenscan gemaakt om er zeker van te zijn dat het niet iets raars was met haar hersenen. Helaas kon niemand haar vertellen wat ze mankeerde. Iedereen vond het een bijzonder vreemd verhaal wat Pleun vertelde. Ze kon het heel moeilijk aan anderen uitleggen wat ze nu precies ervoer. Hoe kun je alles kleiner zien worden terwijl alles toch even groot blijft? Niemand die het begreep.
Via, via kwam ze bij mij terecht. Uit het visueel onderzoek kwam niet veel bijzonders naar voren, alleen dat er sprake was van fixatie disparatie. In haar geval was er sprake van over-convergeren. Maar de oorzaak van het verkleind waarnemen van de omgeving kon moeilijk worden vastgesteld. Het leek erop dat dit zich met name voordeed na of tijdens perioden van grote visuele inspanning (langdurig leren/lezen), waarbij de ogen langdurig hebben moeten fixeren van nabij. Het leek erop dat de ogen op dat moment wat moeite hadden met het loslaten van die fixatie en dus de omgeving verkleind waarnemen. Van nabij fixeren geeft veel spanning op de ogen. Een verkleind beeld kun je oproepen door naar het puntje van je neus te kijken en te letten op de omgeving. Die wordt dan kleiner waargenomen. Het vermoeden ontstond dat hier sprake was van fixatiekramp. Ik heb haar een prismabril meegegeven, met het verzoek deze alleen te dragen wanneer het “klein zien” weer zou optreden, en te kijken of er verbetering zou zijn. Gelukkig bleek het probleem daarmee volledig verholpen te zijn.